Table of Contents
Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt, thương hiệu là tài sản vô giá giúp doanh nghiệp khẳng định vị thế và niềm tin với khách hàng. Tuy nhiên, nếu thương hiệu không được đăng ký bản quyền, nguy cơ bị sao chép, chiếm dụng là rất cao.
Cùng Kế toán Dego phân tích chi tiết khái niệm, thủ tục đăng ký, hồ sơ cần thiết và các lưu ý quan trọng khi đăng ký bản quyền thương hiệu cho doanh nghiệp theo quy định pháp luật mới nhất.
I. Bản quyền thương hiệu là gì?
1. Khái niệm
“Bản quyền thương hiệu” trong thực tế thường được hiểu là việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ. Đây là thủ tục pháp lý giúp xác lập quyền sở hữu độc quyền đối với tên gọi, logo, hình ảnh nhận diện của doanh nghiệp.
2. Căn cứ pháp lý
- Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi, bổ sung các năm 2009, 2019, 2022).
- Nghị định 65/2023/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết về sở hữu công nghiệp.
- Các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên (Công ước Paris, Thỏa ước Madrid, Nghị định thư Madrid…).
II. Vì sao doanh nghiệp cần đăng ký bản quyền thương hiệu?
1. Bảo vệ tài sản trí tuệ
Tránh bị đối thủ sao chép hoặc đăng ký trước, gây thiệt hại về uy tín và lợi nhuận.
2. Khẳng định uy tín doanh nghiệp
Thương hiệu được bảo hộ giúp nâng cao độ tin cậy trong mắt khách hàng, đối tác và nhà đầu tư.
3. Tăng giá trị thương mại
Thương hiệu đã được bảo hộ có thể được chuyển nhượng, nhượng quyền hoặc cấp phép sử dụng để tạo thêm lợi nhuận.
4. Điều kiện tham gia thị trường quốc tế
Đăng ký thương hiệu là bước bắt buộc nếu doanh nghiệp muốn mở rộng hoạt động ra nước ngoài.
III. Ai có quyền đăng ký bản quyền thương hiệu?
1. Doanh nghiệp, tổ chức
Các công ty, hợp tác xã, tổ chức kinh tế có quyền đăng ký thương hiệu của mình.
2. Cá nhân, hộ kinh doanh
Cá nhân hoạt động thương mại cũng có quyền đăng ký thương hiệu để bảo vệ hoạt động kinh doanh.
3. Tổ chức tập thể
Hiệp hội, hợp tác xã có thể đăng ký nhãn hiệu tập thể để các thành viên cùng sử dụng.
IV. Hồ sơ đăng ký bản quyền thương hiệu
Một bộ hồ sơ hợp lệ thường bao gồm:
a. Tờ khai đăng ký nhãn hiệu (theo mẫu của Cục SHTT).
b. Mẫu thương hiệu (logo, tên, hình ảnh nhận diện).
c. Danh mục hàng hóa/dịch vụ mang thương hiệu.
d. Giấy tờ pháp lý của doanh nghiệp hoặc cá nhân đăng ký.
e. Giấy ủy quyền (nếu nộp qua tổ chức đại diện sở hữu công nghiệp).
V. Quy trình đăng ký bản quyền thương hiệu
1. Chuẩn bị và tra cứu nhãn hiệu
- Doanh nghiệp cần tra cứu trước để đảm bảo thương hiệu không bị trùng hoặc tương tự đã đăng ký.
2. Nộp đơn đăng ký
a. Nộp trực tiếp tại Cục Sở hữu trí tuệ (Hà Nội, TP. HCM, Đà Nẵng).
b. Hoặc nộp online qua hệ thống dịch vụ công.
3. Thẩm định hình thức
Trong vòng 1 – 2 tháng, cơ quan sẽ kiểm tra tính hợp lệ về mặt hình thức của hồ sơ.
4. Công bố đơn
Đơn hợp lệ sẽ được công bố công khai trên Công báo Sở hữu công nghiệp trong vòng 2 tháng.
5. Thẩm định nội dung
Trong vòng 12 – 18 tháng, cơ quan thẩm định sẽ đánh giá khả năng bảo hộ của thương hiệu.
6. Cấp văn bằng bảo hộ
Nếu đáp ứng điều kiện, doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu, có hiệu lực 10 năm và có thể gia hạn nhiều lần.
Xem thêm: Hồ sơ đăng ký bản quyền thương hiệu?
VI. Thời hạn và chi phí đăng ký
1. Thời hạn
- Trung bình 18 – 24 tháng để hoàn tất toàn bộ thủ tục.
2. Chi phí
- Lệ phí nộp đơn: từ 1.000.000 – 2.000.000 VNĐ (tùy số nhóm hàng hóa/dịch vụ).
- Lệ phí cấp văn bằng: khoảng 600.000 VNĐ.
- Nếu sử dụng dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp, chi phí dao động từ 5 – 15 triệu VNĐ.
VII. Lợi ích khi đăng ký bản quyền thương hiệu thành công
- Có quyền độc quyền sử dụng thương hiệu trên toàn lãnh thổ Việt Nam.
- Tránh được rủi ro pháp lý, kiện tụng liên quan đến thương hiệu.
- Tăng lợi thế cạnh tranh khi mở rộng kinh doanh.
- Dễ dàng huy động vốn, chuyển nhượng hoặc nhượng quyền thương mại.
VIII. Lưu ý quan trọng cho doanh nghiệp
- Nộp đơn càng sớm càng tốt để tránh bị đối thủ “đi trước một bước”.
- Mỗi thương hiệu chỉ bảo hộ trong phạm vi ngành nghề đăng ký → cần chọn đúng nhóm hàng hóa/dịch vụ.
- Nên sử dụng dịch vụ tra cứu và tư vấn pháp lý để tăng khả năng đăng ký thành công.
- Thương hiệu quốc tế cần đăng ký qua Hệ thống Madrid.
IX. Câu hỏi thường gặp (FAQ)
1. Đăng ký bản quyền thương hiệu mất bao lâu?
Thông thường mất khoảng 18 – 24 tháng để được cấp Giấy chứng nhận.
2. Bản quyền thương hiệu có hiệu lực bao lâu?
Hiệu lực 10 năm và có thể gia hạn nhiều lần, mỗi lần 10 năm.
3. Doanh nghiệp chưa có giấy phép kinh doanh có đăng ký thương hiệu được không?
Không. Phải có tư cách pháp lý (cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp hợp pháp) mới có quyền đăng ký.
Kết luận
Đăng ký bản quyền thương hiệu là thủ tục quan trọng giúp doanh nghiệp bảo vệ tài sản trí tuệ, nâng cao uy tín và phát triển bền vững. Việc chủ động đăng ký sớm sẽ tránh được nhiều rủi ro pháp lý và tạo nền tảng cho chiến lược kinh doanh dài hạn.
Xem thêm nhiều hơn tại website Kế toán Dego
