Quyền tác giả trong doanh nghiệp – Quy định pháp luật hiện hành

Trong kỷ nguyên số, quyền tác giả ngày càng trở thành một phần quan trọng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Việc sử dụng hợp pháp các tác phẩm, phần mềm, tài liệu, hình ảnh không chỉ giúp doanh nghiệp tránh rủi ro pháp lý mà còn góp phần khẳng định uy tín thương hiệu.

Cùng Kế toán Dego tìm hiểu các quy định pháp luật hiện hành về quyền tác giả trong doanh nghiệp, vấn đề vi phạm bản quyền và biện pháp xử lý.

I. Khái niệm và căn cứ pháp lý

1. Quyền tác giả là gì?

Theo Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi 2022), quyền tác giả là quyền của tổ chức, cá nhân đối với tác phẩm do mình sáng tạo ra hoặc sở hữu, bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản.

2. Căn cứ pháp lý

• Luật Sở hữu trí tuệ 2005 (sửa đổi 2022).
• Bộ luật Dân sự 2015.
• Các nghị định, thông tư hướng dẫn liên quan.

II. Các loại tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả

Quyền tác giả bảo hộ nhiều loại tác phẩm, bao gồm:
a. Tác phẩm văn học, nghệ thuật, khoa học.
b. Chương trình máy tính, phần mềm.
c. Tác phẩm nhiếp ảnh, kiến trúc, mỹ thuật ứng dụng.
d. Tác phẩm báo chí, bài giảng, bài phát biểu.

III. Quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp trong sử dụng tác phẩm

1. Quyền của doanh nghiệp

• Được sử dụng hợp pháp các tác phẩm khi có sự cho phép.
• Được chuyển nhượng hoặc mua quyền tác giả từ chủ sở hữu.
• Được bảo vệ khi tác phẩm do chính doanh nghiệp sáng tạo bị xâm phạm.

2. Nghĩa vụ của doanh nghiệp

• Tôn trọng quyền nhân thân và quyền tài sản của tác giả.
• Trích dẫn nguồn khi sử dụng hợp pháp.
• Thanh toán phí bản quyền (nếu có).

IV. Các hành vi vi phạm quyền tác giả thường gặp trong doanh nghiệp

a. Sao chép, phân phối tác phẩm mà không được phép.
b. Sử dụng phần mềm không bản quyền.
c. Sử dụng hình ảnh, tài liệu trên Internet mà không xin phép.
d. Gỡ bỏ, chỉnh sửa thông tin về quyền tác giả.

V. Chế tài xử lý vi phạm

Doanh nghiệp vi phạm bản quyền có thể bị xử lý theo:

1. Xử phạt hành chính: phạt tiền từ 15 triệu đến hàng trăm triệu đồng.
2. Trách nhiệm dân sự: bồi thường thiệt hại cho chủ sở hữu quyền tác giả.
3. Trách nhiệm hình sự: áp dụng khi hành vi vi phạm nghiêm trọng, có tổ chức.

VI. Biện pháp phòng ngừa vi phạm bản quyền trong doanh nghiệp

a. Kiểm tra nguồn gốc bản quyền trước khi sử dụng.
b. Đào tạo nhân viên về nhận thức bản quyền.
c. Sử dụng phần mềm, tài liệu có bản quyền rõ ràng.
d. Ký hợp đồng mua bán, chuyển nhượng hoặc cấp phép tác phẩm.

Xem thêm: Những hành vi được xem là xâm phạm quyền tác giả

VII. Câu hỏi thường gặp (FAQ)

1. Doanh nghiệp có bắt buộc phải đăng ký quyền tác giả mới được bảo hộ không?
Không. Quyền tác giả phát sinh tự động khi tác phẩm được sáng tạo và thể hiện dưới dạng vật chất nhất định.

2. Sử dụng hình ảnh trên Internet có vi phạm bản quyền không?
Có thể. Nếu hình ảnh có chủ sở hữu mà doanh nghiệp dùng không xin phép thì vẫn bị coi là vi phạm.

3. Doanh nghiệp thuê người sáng tạo tác phẩm thì quyền tác giả thuộc về ai?
Thông thường thuộc về doanh nghiệp nếu có thỏa thuận trong hợp đồng lao động hoặc hợp đồng dịch vụ.

Kết luận

Quyền tác giả trong doanh nghiệp không chỉ là yêu cầu pháp lý mà còn là yếu tố quan trọng giúp bảo vệ thương hiệu và tài sản trí tuệ. Doanh nghiệp cần chủ động tuân thủ, tránh vi phạm để phát triển bền vững.

Xem thêm nhiều hơn tại website Kế toán Dego