Table of Contents
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (BCLCTT) là một trong bốn báo cáo tài chính bắt buộc, cung cấp thông tin về dòng tiền vào và ra trong kỳ kế toán. Báo cáo này giúp doanh nghiệp, nhà đầu tư và cơ quan quản lý đánh giá khả năng tạo ra tiền, tính thanh khoản cũng như hiệu quả quản lý dòng tiền. Cùng Kế toán Dego tìm hiểu chi tiết về cách lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ theo đúng chuẩn mực kế toán.
I. Khái niệm và ý nghĩa của báo cáo lưu chuyển tiền tệ
- Khái niệm: Báo cáo lưu chuyển tiền tệ phản ánh tình hình thu, chi tiền và các khoản tương đương tiền của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán.
- Ý nghĩa:
- Đánh giá khả năng tạo ra tiền từ hoạt động kinh doanh.
- Phân tích tính thanh khoản và khả năng thanh toán nợ.
- Cung cấp dữ liệu để dự báo dòng tiền tương lai.
- Giúp nhà đầu tư và chủ nợ ra quyết định hợp lý.
II. Cấu trúc báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS 24), báo cáo lưu chuyển tiền tệ gồm 3 phần chính:
- Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh: Thu từ bán hàng, cung cấp dịch vụ; chi trả cho nhà cung cấp, nhân viên, nộp thuế…
- Dòng tiền từ hoạt động đầu tư: Chi mua sắm, xây dựng TSCĐ; thu từ thanh lý, chuyển nhượng TSCĐ; thu chi từ đầu tư tài chính.
- Dòng tiền từ hoạt động tài chính: Thu từ phát hành cổ phiếu, vay vốn; chi trả nợ gốc, lãi vay, cổ tức.
Xem thêm: Hướng dẫn thực hiện chuẩn mực kế toán số 24
III. Phương pháp lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Có 2 phương pháp lập báo cáo:
1. Phương pháp trực tiếp
- Trình bày trực tiếp các khoản thu, chi tiền trong kỳ.
- Ví dụ:
- Tiền thu từ bán hàng, cung cấp dịch vụ.
- Tiền chi trả cho người cung cấp.
- Tiền chi trả lương, bảo hiểm cho người lao động.
- Ưu điểm: Dễ hiểu, rõ ràng.
- Nhược điểm: Khó thu thập dữ liệu chi tiết, đặc biệt ở DN lớn.
2. Phương pháp gián tiếp
- Xuất phát từ lợi nhuận kế toán trước thuế → điều chỉnh các khoản không dùng tiền và thay đổi vốn lưu động.
- Ví dụ điều chỉnh:
- Cộng lại chi phí khấu hao, dự phòng.
- Trừ lãi/lỗ từ hoạt động đầu tư, tài chính.
- Điều chỉnh biến động hàng tồn kho, công nợ phải thu, phải trả.
- Ưu điểm: Phù hợp với DN lớn, dữ liệu có sẵn.
- Nhược điểm: Khó hiểu với người không chuyên.
IV. Quy trình lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Để lập báo cáo, kế toán thực hiện theo các bước:
- Thu thập số liệu từ sổ kế toán và báo cáo tài chính
- Bảng cân đối kế toán.
- Báo cáo kết quả kinh doanh.
- Sổ chi tiết các tài khoản liên quan.
- Phân loại dòng tiền
- Phân biệt dòng tiền kinh doanh, đầu tư, tài chính.
- Lưu ý loại trừ giao dịch không dùng tiền mặt (ví dụ: mua TSCĐ trả chậm).
- Xác định số liệu dòng tiền thu vào – chi ra
- Với phương pháp trực tiếp: Tổng hợp số liệu từng khoản thu chi.
- Với phương pháp gián tiếp: Điều chỉnh lợi nhuận kế toán.
- Lập và trình bày báo cáo
- Ghi rõ dòng tiền thu vào, chi ra và số thuần của từng hoạt động.
- Xác định số dư tiền cuối kỳ phải khớp với Bảng cân đối kế toán.
V. Ý nghĩa quản trị của báo cáo lưu chuyển tiền tệ
- Đối với doanh nghiệp: Giúp dự báo dòng tiền, kiểm soát thanh khoản và lập kế hoạch tài chính.
- Đối với nhà đầu tư: Phản ánh khả năng tạo tiền và tiềm lực tài chính thực sự của doanh nghiệp.
- Đối với cơ quan quản lý: Là căn cứ để đánh giá tính minh bạch, khả năng thanh toán và mức độ rủi ro.
Kết luận
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ là công cụ quan trọng trong hệ thống báo cáo tài chính, phản ánh toàn diện tình hình dòng tiền doanh nghiệp. Việc lập báo cáo chính xác, minh bạch không chỉ đáp ứng yêu cầu pháp lý mà còn hỗ trợ nhà quản trị đưa ra quyết định kịp thời.
Xem thêm nhiều hơn tại website Kế toán Dego.
FAQs
1. Doanh nghiệp có bắt buộc lập báo cáo lưu chuyển tiền tệ không?
→ Có, đây là một trong bốn báo cáo tài chính bắt buộc theo quy định hiện hành.
2. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ nên lập theo phương pháp nào?
→ Doanh nghiệp có thể lựa chọn trực tiếp hoặc gián tiếp, tùy vào đặc điểm hoạt động và khả năng thu thập số liệu.
3. Số dư tiền cuối kỳ trên báo cáo lưu chuyển tiền tệ lấy từ đâu?
→ Lấy từ chỉ tiêu “Tiền và tương đương tiền” trên Bảng cân đối kế toán.
