Table of Contents
Đình công là một trong những quyền cơ bản của người lao động, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp khi xảy ra tranh chấp lao động tập thể. Tuy nhiên, để được coi là đình công hợp pháp, hành vi đình công phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật.
Cùng Kế toán Dego tìm hiểu chi tiết điều kiện, thủ tục và các giới hạn pháp lý liên quan đến đình công hợp pháp tại Việt Nam.
I. Khái niệm và cơ sở pháp lý
1. Đình công là gì?
Đình công là sự ngừng việc tạm thời, tự nguyện và có tổ chức của tập thể lao động nhằm đạt được yêu cầu trong quan hệ lao động tập thể.
2. Căn cứ pháp lý
- Hiến pháp 2013.
- Bộ luật Lao động 2019 (chương về đình công và giải quyết tranh chấp lao động).
- Các nghị định hướng dẫn thi hành Bộ luật Lao động.
Xem thêm: Nghị định 145/2020/NĐ-CP hướng dẫn Bộ luật Lao động
II. Điều kiện để đình công hợp pháp
- Phải phát sinh từ tranh chấp lao động tập thể.
- Chỉ được thực hiện khi hòa giải không thành hoặc hết thời hạn hòa giải mà không được giải quyết.
- Được quyết định bởi Ban Chấp hành công đoàn cơ sở hoặc cấp trên trực tiếp.
- Có sự đồng thuận của đa số người lao động tại doanh nghiệp.
III. Quy trình tiến hành đình công hợp pháp
a. Đưa ra yêu cầu tranh chấp với người sử dụng lao động.
b. Tiến hành hòa giải thông qua hòa giải viên lao động hoặc hội đồng trọng tài lao động.
c. Tổ chức lấy ý kiến người lao động về việc đình công.
d. Ra quyết định và thông báo đình công bằng văn bản cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước.
IV. Giới hạn của quyền đình công
1. Các trường hợp cấm đình công
- Doanh nghiệp cung cấp dịch vụ công thiết yếu (an ninh, quốc phòng, điện, cấp thoát nước, hàng không…).
- Khi có thiên tai, dịch bệnh, tình trạng khẩn cấp quốc gia.
2. Người tham gia đình công bất hợp pháp có thể bị xử lý
- Kỷ luật lao động.
- Bồi thường thiệt hại cho doanh nghiệp theo quy định pháp luật.
V. Quyền lợi của người lao động khi đình công hợp pháp
- Không bị coi là vi phạm kỷ luật lao động.
- Được bảo đảm an toàn, không bị trả thù hoặc phân biệt đối xử.
- Được công đoàn bảo vệ quyền lợi trong suốt quá trình đình công.
VI. Vai trò của công đoàn trong đình công
- Tổ chức và lãnh đạo đình công.
- Đại diện thương lượng với người sử dụng lao động.
- Đảm bảo đình công diễn ra đúng quy định và trật tự.
VII. FAQ – Câu hỏi thường gặp
1. Người lao động tự ý đình công có hợp pháp không?
Không, đình công chỉ hợp pháp khi do công đoàn tổ chức theo đúng thủ tục.
2. Trong thời gian đình công, người lao động có được hưởng lương không?
Không, nhưng người lao động vẫn giữ nguyên các quyền lợi khác.
3. Doanh nghiệp có thể sa thải người lao động tham gia đình công hợp pháp không?
Không, hành vi này bị pháp luật nghiêm cấm.
Kết luận
Đình công hợp pháp là quyền chính đáng của người lao động nhưng phải tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Doanh nghiệp và công đoàn cần hiểu rõ để tránh rủi ro pháp lý.
Xem thêm nhiều hơn tại website Kế toán Dego
