Quyền và nghĩa vụ Giám đốc/Tổng giám đốc theo quy định pháp luật

Trong công ty, Giám đốc/Tổng giám đốc là người điều hành trực tiếp các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng ngày. Đây là chức danh quan trọng, chịu trách nhiệm triển khai chiến lược do Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên thông qua. Cùng Kế toán Dego phân tích chi tiết về quyền và nghĩa vụ của Giám đốc/Tổng giám đốc theo quy định pháp luật hiện hành.

I. Cơ sở pháp lý về chức danh Giám đốc/Tổng giám đốc

Chức danh Giám đốc/Tổng giám đốc được quy định tại:

• Luật Doanh nghiệp 2020 – điều chỉnh quyền hạn, nghĩa vụ của Giám đốc/Tổng giám đốc trong công ty TNHH và công ty cổ phần.
• Điều lệ công ty – văn bản nội bộ quy định chi tiết cơ chế bổ nhiệm, quyền hạn và trách nhiệm.
• Các văn bản pháp luật liên quan như Luật Lao động, Luật Chứng khoán (với công ty niêm yết).

Theo luật, Giám đốc/Tổng giám đốc là người điều hành cao nhất trong doanh nghiệp, dưới sự giám sát của Hội đồng quản trị (công ty cổ phần) hoặc Hội đồng thành viên (công ty TNHH).

II. Quyền của Giám đốc/Tổng giám đốc

Giám đốc/Tổng giám đốc có quyền hạn rộng rãi để đảm bảo hoạt động doanh nghiệp thông suốt, bao gồm:

• Tổ chức điều hành công việc kinh doanh hàng ngày theo mục tiêu và kế hoạch được phê duyệt.
• Quyền tuyển dụng, quản lý nhân sự: Bổ nhiệm, miễn nhiệm, ký hợp đồng lao động theo thẩm quyền.
• Quyền ký kết hợp đồng: Thay mặt công ty ký hợp đồng trong phạm vi ủy quyền hoặc theo điều lệ.
• Quyền quyết định tài chính: Tổ chức hạch toán, quản lý tài sản, thực hiện kế hoạch đầu tư, sản xuất, kinh doanh.
• Quyền triệu tập cuộc họp: Đề nghị họp Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên để quyết định vấn đề quan trọng.
• Quyền kiến nghị: Đề xuất chiến lược, dự án, kế hoạch kinh doanh và cơ cấu tổ chức công ty.
• Quyền đại diện công ty trước pháp luật (nếu được giao): Trong nhiều trường hợp, Giám đốc/Tổng giám đốc có thể là người đại diện pháp luật.

III. Nghĩa vụ của Giám đốc/Tổng giám đốc

Bên cạnh quyền hạn, Giám đốc/Tổng giám đốc phải thực hiện các nghĩa vụ quan trọng:

• Tuân thủ điều lệ và nghị quyết: Điều hành công việc theo đúng điều lệ công ty và nghị quyết của Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên.
• Thực hiện nghĩa vụ trung thành và cẩn trọng: Đặt lợi ích công ty lên trên cá nhân, quản lý minh bạch và thận trọng.
• Bảo vệ tài sản và uy tín công ty: Không lạm dụng chức vụ để tư lợi hoặc gây thiệt hại cho doanh nghiệp.
• Báo cáo định kỳ: Cung cấp báo cáo tài chính, báo cáo kinh doanh và thông tin quan trọng cho Hội đồng quản trị/Hội đồng thành viên.
• Chịu trách nhiệm pháp lý: Liên đới chịu trách nhiệm nếu điều hành sai luật, gây thiệt hại cho công ty.
• Công khai xung đột lợi ích: Thông báo kịp thời khi có giao dịch liên quan đến lợi ích cá nhân.

IV. Tiêu chuẩn và điều kiện trở thành Giám đốc/Tổng giám đốc

Theo Luật Doanh nghiệp 2020, cá nhân đảm nhiệm chức vụ Giám đốc/Tổng giám đốc cần đáp ứng:

• Có năng lực hành vi dân sự đầy đủ.
• Không thuộc đối tượng bị cấm thành lập, quản lý doanh nghiệp.
• Có trình độ chuyên môn, kinh nghiệm quản lý, điều hành.
• Đối với công ty niêm yết: phải đáp ứng thêm yêu cầu về quản trị theo Luật Chứng khoán.

Xem thêm: Luật Doanh nghiệp 2020 số 59/2020/QH14 áp dụng 2025 mới nhất

V. Ý nghĩa của việc quy định quyền và nghĩa vụ Giám đốc/Tổng giám đốc

• Tăng cường hiệu quả quản trị: Đảm bảo phân định rõ quyền và trách nhiệm trong điều hành.
• Bảo vệ quyền lợi cổ đông và thành viên: Ngăn ngừa lạm quyền, lợi ích nhóm.
• Đảm bảo minh bạch: Nghĩa vụ báo cáo giúp HĐQT/HĐTV giám sát tốt hoạt động công ty.
• Khuyến khích phát triển bền vững: Giám đốc/Tổng giám đốc là người trực tiếp triển khai chiến lược, quyết định sự thành công của doanh nghiệp.

Kết luận

Giám đốc/Tổng giám đốc là nhân tố then chốt trong bộ máy quản lý doanh nghiệp. Hiểu rõ quyền và nghĩa vụ theo quy định pháp luật sẽ giúp cá nhân đảm nhận chức vụ này điều hành hiệu quả, đồng thời giúp doanh nghiệp phát triển minh bạch, bền vững.

Xem thêm nhiều hơn tại website Kế toán Dego.

FAQs

1. Giám đốc/Tổng giám đốc có bắt buộc phải là cổ đông không?
→ Không, trừ khi điều lệ công ty có quy định khác.

2. Giám đốc có thể đồng thời là người đại diện pháp luật không?
→ Có, nếu được Hội đồng quản trị hoặc Hội đồng thành viên quyết định.

3. Giám đốc có phải chịu trách nhiệm cá nhân khi gây thiệt hại cho công ty không?
→ Có, Giám đốc/Tổng giám đốc phải bồi thường và có thể bị xử lý pháp lý nếu vi phạm nghĩa vụ quản lý.