Table of Contents
Thuế bảo vệ môi trường (BVMT) là một trong những công cụ tài chính quan trọng được Nhà nước Việt Nam sử dụng để điều tiết các hoạt động có khả năng gây tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời khuyến khích sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường. Với bối cảnh biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường ngày càng nghiêm trọng, thuế BVMT không chỉ đóng vai trò tạo nguồn thu ngân sách mà còn nâng cao ý thức bảo vệ môi trường của doanh nghiệp và người dân. Trong bài viết này, Kế toán Dego sẽ cung cấp thông tin chi tiết về thuế BVMT, vai trò, ý nghĩa, và những quy định mới nhất áp dụng từ năm 2025.
I. Thuế bảo vệ môi trường là gì?
Thuế bảo vệ môi trường là một loại thuế gián thu, được áp dụng đối với các sản phẩm, hàng hóa có nguy cơ gây tác động xấu đến môi trường khi sử dụng, chẳng hạn như xăng dầu, than đá, túi nilon, hoặc hóa chất bảo vệ thực vật. Theo Luật Bảo vệ môi trường 2010 và các văn bản hướng dẫn, thuế BVMT được nộp một lần duy nhất khi hàng hóa được sản xuất trong nước hoặc nhập khẩu vào Việt Nam. Số thuế này được tính vào giá bán sản phẩm, do đó người tiêu dùng cuối cùng thường là đối tượng chịu thuế.
1. Đối tượng chịu thuế BVMT
Theo Điều 3 Luật Thuế bảo vệ môi trường, các nhóm hàng hóa chịu thuế BVMT bao gồm:
2. Đối tượng không chịu thuế BVMT
Một số trường hợp được miễn thuế BVMT, bao gồm:
- Hàng hóa vận chuyển quá cảnh hoặc chuyển khẩu qua biên giới Việt Nam.
- Hàng hóa tạm nhập khẩu, tái xuất khẩu trong thời hạn theo quy định.
- Hàng hóa do cơ sở sản xuất trực tiếp xuất khẩu hoặc ủy thác xuất khẩu (trừ trường hợp tổ chức, hộ gia đình, cá nhân mua hàng để xuất khẩu).
3. Công thức tính thuế BVMT
Số thuế BVMT phải nộp được tính theo công thức:
Thuế BVMT = Số lượng hàng hóa chịu thuế × Mức thuế tuyệt đối trên đơn vị hàng hóa
Ví dụ: Nếu doanh nghiệp nhập khẩu 1.000 lít xăng với mức thuế 4.000đ/lít, số thuế BVMT phải nộp là: 1.000 × 4.000 = 4.000.000 đồng.
II. Vai trò và ý nghĩa của thuế bảo vệ môi trường
Thuế BVMT đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển bền vững. Dưới đây là những vai trò và ý nghĩa nổi bật:
1. Tạo nguồn thu ngân sách
Thuế BVMT đóng góp một phần đáng kể vào ngân sách Nhà nước, cung cấp nguồn lực tài chính để đầu tư vào các chương trình bảo vệ môi trường, xử lý ô nhiễm, và ứng phó với biến đổi khí hậu.
2. Điều tiết hành vi tiêu dùng
Bằng cách áp thuế lên các sản phẩm gây hại cho môi trường, thuế BVMT định hướng người tiêu dùng chuyển sang sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường, như nhiên liệu sinh học hoặc túi vải thay vì túi nilon.
3. Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường
Thuế BVMT khuyến khích doanh nghiệp cải tiến công nghệ sản xuất, giảm thiểu tác động môi trường, và nâng cao nhận thức của cộng đồng về trách nhiệm bảo vệ hệ sinh thái.
4. Thực hiện cam kết quốc tế
Việt Nam đã tham gia nhiều hiệp định quốc tế về bảo vệ môi trường, như Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu. Thuế BVMT là công cụ giúp Việt Nam thực hiện các cam kết này, đồng thời khẳng định vị thế trong cộng đồng quốc tế.
III. Những quy định mới về thuế bảo vệ môi trường năm 2025
Năm 2025, một số quy định mới về thuế BVMT đã được cập nhật để phù hợp với tình hình kinh tế – xã hội và mục tiêu phát triển bền vững. Dưới đây là những điểm nổi bật:
1. Điều chỉnh mức thuế BVMT
Theo Nghị quyết số 579/2018/UBTVQH14 và các văn bản sửa đổi, một số mức thuế BVMT được điều chỉnh từ ngày 1/1/2025, cụ thể:
- Xăng, dầu: Tăng mức thuế tối đa lên 4.500đ/lít đối với một số loại nhiên liệu gây ô nhiễm cao.
- Túi nilon: Tăng mức thuế lên 60.000đ/kg để hạn chế sử dụng túi nhựa dùng một lần.
- Than đá: Mức thuế tối đa tăng lên 60.000đ/tấn đối với than có hàm lượng phát thải cao.
2. Mở rộng đối tượng chịu thuế
Năm 2025, danh mục hàng hóa chịu thuế BVMT được bổ sung thêm một số sản phẩm nhựa dùng một lần, như ống hút nhựa, hộp nhựa đựng thực phẩm, nhằm giảm thiểu rác thải nhựa và khuyến khích sử dụng vật liệu tái chế.
3. Ứng dụng công nghệ trong kê khai thuế
Từ ngày 1/6/2025, doanh nghiệp phải sử dụng hóa đơn điện tử và kê khai thuế BVMT qua hệ thống thuế điện tử, đảm bảo minh bạch và giảm thiểu sai sót. Điều này phù hợp với quy định tại Nghị định 70/2025/NĐ-CP về hóa đơn điện tử.
4. Gia hạn nộp thuế trong một số trường hợp
Theo Nghị định 82/2025/NĐ-CP, doanh nghiệp sản xuất hoặc nhập khẩu hàng hóa chịu thuế BVMT thuộc một số ngành kinh tế cụ thể (như sản xuất thực phẩm, dệt may) có thể được gia hạn nộp thuế từ tháng 2 đến tháng 6 năm 2025, giúp giảm áp lực tài chính.
Xem thêm: Toàn văn Nghị định 82/2025/NĐ-CP
IV. Hướng dẫn kê khai và nộp thuế BVMT
Quy trình kê khai và nộp thuế BVMT được thực hiện như sau:
1. Chuẩn bị hồ sơ
Doanh nghiệp cần chuẩn bị:
- Tờ khai thuế BVMT (Mẫu 01/TBVMT theo Thông tư 152/2011/TT-BTC).
- Hóa đơn, chứng từ liên quan đến hàng hóa chịu thuế.
- Báo cáo sản lượng hàng hóa sản xuất hoặc nhập khẩu.
2. Kê khai thuế
3. Nộp thuế
Thuế BVMT được nộp vào ngân sách Nhà nước qua tài khoản của cơ quan thuế hoặc cơ quan hải quan. Doanh nghiệp có thể nộp qua hệ thống thuế điện tử để tiết kiệm thời gian.
4. Lưu trữ hồ sơ
Hồ sơ thuế BVMT cần được lưu trữ ít nhất 10 năm để phục vụ các đợt thanh tra, kiểm tra từ cơ quan thuế.
V. Các dịch vụ kế toán liên quan tại Kế toán Dego
Kế toán Dego cung cấp các dịch vụ kế toán thuế chuyên nghiệp, hỗ trợ doanh nghiệp tuân thủ quy định về thuế BVMT và các loại thuế khác. Một số dịch vụ nổi bật bao gồm:
- Dịch vụ rà soát sổ sách kế toán: Đảm bảo tuân thủ pháp luật thuế: Kiểm tra và chỉnh sửa sổ sách kế toán, đảm bảo mọi số liệu liên quan đến thuế BVMT chính xác và hợp pháp.
- Dịch vụ hoàn thiện sổ sách kế toán trọn gói, uy tín: Hỗ trợ từ rà soát, chỉnh sửa đến hoàn thiện sổ sách, bao gồm các bút toán liên quan đến thuế BVMT.
- Dịch vụ quyết toán thuế TNCN: Hỗ trợ tối ưu và chính xác: Hỗ trợ cá nhân và doanh nghiệp kê khai và quyết toán thuế TNCN, đảm bảo tối ưu hóa quyền lợi.
- Dịch vụ hoàn thuế TNCN trọn gói: Tư vấn và hỗ trợ tận tình: Hỗ trợ lập hồ sơ hoàn thuế TNCN, đảm bảo nhanh chóng và đúng quy định.
- Dịch vụ tư vấn tài chính và thuế: Tư vấn cách quản lý chi phí, tối ưu hóa nghĩa vụ thuế và lập kế hoạch tài chính hiệu quả.
VI. Các lỗi phổ biến khi kê khai thuế BVMT và cách khắc phục
1. Kê khai sai số lượng hàng hóa
Doanh nghiệp có thể kê khai sai sản lượng hàng hóa chịu thuế, dẫn đến nộp thiếu hoặc thừa thuế. Kế toán Dego hỗ trợ đối chiếu số liệu từ chứng từ gốc để đảm bảo chính xác.
2. Áp dụng sai mức thuế
Việc áp dụng sai mức thuế BVMT (ví dụ: nhầm lẫn giữa xăng và dầu diesel) có thể gây sai sót. Chúng tôi kiểm tra kỹ lưỡng mức thuế theo Nghị quyết 579/2018/UBTVQH14 để áp dụng đúng.
3. Nộp hồ sơ muộn
Nộp hồ sơ khai thuế muộn có thể dẫn đến phạt hành chính. Kế toán Dego nhắc nhở và hỗ trợ nộp hồ sơ đúng hạn, đặc biệt qua hệ thống thuế điện tử.
4. Thiếu hiểu biết về quy định mới
Quy định thuế BVMT thay đổi thường xuyên, khiến doanh nghiệp dễ vi phạm. Kế toán Dego luôn cập nhật văn bản pháp luật mới nhất, như Nghị định 70/2025/NĐ-CP, để tư vấn chính xác.
5. Hồ sơ không đầy đủ
Hồ sơ thiếu hóa đơn, chứng từ có thể bị cơ quan thuế từ chối. Chúng tôi hỗ trợ doanh nghiệp chuẩn bị và hoàn thiện hồ sơ đầy đủ, đúng quy định.
Những câu hỏi thường gặp
1. Thuế bảo vệ môi trường áp dụng cho những sản phẩm nào?
Thuế BVMT áp dụng cho xăng dầu, than đá, túi nilon, dung dịch HCFC, thuốc trừ cỏ, thuốc trừ mối, và một số sản phẩm nhựa dùng một lần từ năm 2025.
2. Doanh nghiệp có thể được gia hạn nộp thuế BVMT không?
Có, theo Nghị định 82/2025/NĐ-CP, một số doanh nghiệp thuộc ngành sản xuất cụ thể có thể được gia hạn nộp thuế BVMT từ tháng 2 đến tháng 6 năm 2025.
3. Làm thế nào để kê khai thuế BVMT đúng hạn?
Doanh nghiệp cần chuẩn bị tờ khai thuế BVMT (Mẫu 01/TBVMT), nộp cho cơ quan thuế quản lý trực tiếp (hàng nội địa) hoặc cơ quan hải quan (hàng nhập khẩu) trước ngày 20 của tháng tiếp theo.
Kết luận
Thuế bảo vệ môi trường không chỉ là nghĩa vụ tài chính mà còn là công cụ quan trọng giúp doanh nghiệp và người dân đóng góp vào việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững. Với những quy định mới năm 2025, việc nắm bắt và tuân thủ đúng quy định thuế BVMT là điều cần thiết để tránh rủi ro pháp lý. Kế toán Dego sẵn sàng hỗ trợ doanh nghiệp với dịch vụ kê khai, nộp thuế và tư vấn chuyên sâu, đảm bảo quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế diễn ra chính xác và hiệu quả. Liên hệ ngay để nhận tư vấn miễn phí và trải nghiệm dịch vụ kế toán chất lượng hàng đầu!
