Thuế kinh doanh online: Cách kê khai và quy định mới

Kinh doanh online tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, từ bán hàng qua sàn thương mại điện tử đến livestream trên mạng xã hội, nhưng việc kê khai thuế đúng cách vẫn là thách thức đối với nhiều cá nhân và doanh nghiệp. Hiểu rõ quy định mới và quy trình kê khai thuế giúp đảm bảo tuân thủ pháp luật và tối ưu chi phí. Kế toán Dego sẽ hướng dẫn chi tiết cách kê khai thuế kinh doanh online, quy định mới nhất, kinh nghiệm thực tế, và mẹo tối ưu hóa theo quy định Việt Nam hiện hành.

I. Tổng quan về thuế kinh doanh online

Thuế kinh doanh online áp dụng cho các hoạt động bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ qua internet, bao gồm thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế thu nhập cá nhân (TNCN), hoặc thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Quy định mới từ năm 2025 yêu cầu các sàn thương mại điện tử (TMĐT) và cá nhân kinh doanh online kê khai thuế chặt chẽ hơn. Các văn bản pháp luật chính bao gồm Luật Quản lý thuế 2019, Thông tư 40/2021/TT-BTC, Thông tư 19/2021/TT-BTC, và Nghị định 44/2023/NĐ-CP.

1. Khái niệm thuế kinh doanh online

Thuế kinh doanh online là các khoản thuế áp dụng cho doanh thu từ hoạt động bán hàng, dịch vụ qua các nền tảng như Shopee, Lazada, Tiktok, hoặc mạng xã hội. Đối tượng chịu thuế bao gồm cá nhân, hộ kinh doanh, và doanh nghiệp. Thuế được tính dựa trên phương pháp khoán, trực tiếp, hoặc khấu trừ, tùy thuộc vào quy mô và hình thức kinh doanh.

Ví dụ, một cá nhân bán quần áo qua Shopee với doanh thu 600 triệu đồng/năm phải kê khai thuế GTGT (5%) và TNCN (1%) theo phương pháp khoán.

2. Vai trò của kê khai thuế đúng

Kê khai thuế đúng giúp cá nhân/doanh nghiệp tránh phạt do chậm nộp hoặc khai sai (0,05%/ngày hoặc 20% số thuế thiếu theo Nghị định 125/2020/NĐ-CP). Quy trình rõ ràng đảm bảo minh bạch tài chính, hỗ trợ kiểm tra từ cơ quan thuế. Sử dụng Cổng eTax và phần mềm kế toán như MISA giúp tiết kiệm 50% thời gian kê khai.

3. Quy định mới về thuế kinh doanh online (2025)

Ví dụ, một cá nhân livestream bán mỹ phẩm trên Tiktok, doanh thu 800 triệu đồng/năm, bị Tiktok khấu trừ thuế GTGT 40 triệu đồng (5%) và TNCN 8 triệu đồng (1%).

II. Quy trình kê khai thuế kinh doanh online

Kê khai thuế kinh doanh online đòi hỏi sự hiểu biết về phương pháp tính thuế và thời hạn nộp. Dưới đây là quy trình chi tiết cho cá nhân, hộ kinh doanh, và doanh nghiệp.

1. Đăng ký thuế và phương pháp tính thuế

Bước 1: Cá nhân/hộ kinh doanh đăng ký MST tại Chi cục Thuế địa phương. Doanh nghiệp đăng ký qua Sở Kế hoạch và Đầu tư.
Bước 2: Chọn phương pháp tính thuế:
- Phương pháp khoán: Áp dụng cho cá nhân/hộ kinh doanh, thuế GTGT 1-5% và TNCN 0,5-1,5% doanh thu.
- Phương pháp khấu trừ: Áp dụng cho doanh nghiệp, thuế GTGT 8% (Nghị định 44/2023/NĐ-CP) hoặc 10%, khấu trừ thuế đầu vào.
- Phương pháp trực tiếp: Thuế GTGT 1-5% doanh thu, áp dụng cho cá nhân/doanh nghiệp không đăng ký khấu trừ.
Bước 3: Nộp hồ sơ đăng ký thuế (Mẫu 01-ĐK-TCT) qua eTax (thuedientu.gdt.gov.vn) trong 10 ngày kể từ ngày cấp GPKD.

Ví dụ, một cá nhân bán hàng qua Lazada đăng ký MST 1234567890-001, chọn phương pháp khoán, nộp hồ sơ qua eTax trong 1 ngày.

2. Tính thuế và lập tờ khai

Phương pháp khoán (cá nhân/hộ kinh doanh):
- Thuế GTGT = Doanh thu x 5% (bán lẻ hàng hóa).
- Thuế TNCN = Doanh thu x 1% (thương mại).
- Nộp tờ khai Mẫu 01/CNKD trước ngày 31/01 năm sau.
Phương pháp khấu trừ (doanh nghiệp):
- Thuế GTGT = (Doanh thu x 8% hoặc 10%) – Thuế đầu vào.
- Thuế TNDN = Lợi nhuận chịu thuế x 20%.
- Nộp Mẫu 01/GTGT (hàng tháng/quý) và Mẫu 03/TNDN (hàng năm).
Phương pháp trực tiếp:
- Thuế GTGT = Doanh thu x 5%.
- Thuế TNCN/TNDN = Doanh thu x 0,5-1,5%.

Ví dụ, cá nhân bán hàng qua Shopee, doanh thu 600 triệu đồng/năm, nộp thuế GTGT 30 triệu đồng (5%) và TNCN 6 triệu đồng (1%) trước 31/01/2026.

3. Nộp tờ khai và thanh toán thuế

Tờ khai:
- Cá nhân/hộ kinh doanh: Nộp Mẫu 01/CNKD qua eTax hoặc trực tiếp tại Chi cục Thuế.
- Doanh nghiệp: Nộp Mẫu 01/GTGT (trước ngày 20/tháng hoặc 30/tháng đầu quý sau) và Mẫu 03/TNDN (trước 31/03 năm sau).
Thanh toán: Qua ngân hàng liên kết (Vietcombank, BIDV) hoặc eTax. Sàn TMĐT có thể nộp thay thuế GTGT/TNCN.
Kinh nghiệm thực tế: Liên kết tài khoản BIDV với eTax giúp nhận biên lai điện tử trong 2 phút, giảm 50% thời gian chờ.

Ví dụ, doanh nghiệp bán hàng qua Tiktok nộp Mẫu 01/GTGT với thuế GTGT 20 triệu đồng qua eTax, thanh toán qua Vietcombank trước 20/08/2025.

4. Lưu trữ chứng từ

Kinh nghiệm thực tế: Phân loại doanh thu theo sàn TMĐT trên Google Sheets, giảm 30% thời gian kiểm tra.

III. Lưu ý và kinh nghiệm tối ưu hóa

Kê khai thuế kinh doanh online đúng cách giúp cá nhân/doanh nghiệp tránh phạt và tối ưu chi phí. Dưới đây là các lưu ý, kinh nghiệm thực tế, và chiến lược dài hạn.

1. Kiểm tra doanh thu và chứng từ

Kiểm tra doanh thu: Đối chiếu doanh thu từ sàn TMĐT (Shopee, Lazada) với sổ sách kế toán, đảm bảo khớp số liệu.
Kiểm tra chứng từ: Đảm bảo HĐĐT ghi đúng MST, thuế suất, và thông tin giao dịch.
Kinh nghiệm thực tế: Sử dụng Google Sheets để theo dõi doanh thu theo tháng, giảm 30% thời gian đối chiếu. Ví dụ, cá nhân bán hàng phát hiện sai doanh thu 20 triệu đồng, nộp tờ khai bổ sung, tránh phạt 5 triệu đồng.

2. Tối ưu chi phí thuế

Chọn phương pháp tính thuế phù hợp:
- Phương pháp khoán: Phù hợp với cá nhân/hộ kinh doanh có doanh thu thấp.
- Phương pháp khấu trừ: Phù hợp với doanh nghiệp có hóa đơn đầu vào hợp lệ (chi phí quảng cáo, vận chuyển).
Tận dụng giảm thuế: Áp dụng thuế GTGT 8% (Nghị định 44/2023/NĐ-CP) cho hàng hóa/dịch vụ đủ điều kiện.
Kinh nghiệm thực tế: Thuê dịch vụ kế toán (2-5 triệu đồng/tháng) giúp tối ưu hóa khấu trừ thuế GTGT, tiết kiệm 10-30 triệu đồng/năm.

Xem thêm: Nghị định 44/2023/NĐ-CP

3. Tránh sai sót và chiến lược dài hạn

Sai sót phổ biến:
- Sai thuế suất GTGT (ví dụ: áp dụng 10% thay vì 8%).
- Không cung cấp MST cho sàn TMĐT, dẫn đến khấu trừ thuế sai.
- Chậm nộp tờ khai, bị phạt 0,05%/ngày.
Giải pháp xử lý:
- Kiểm tra HĐĐT và báo cáo doanh thu từ sàn TMĐT trước khi nộp tờ khai.
- Nộp tờ khai bổ sung (Mẫu 01/KHBS) nếu phát hiện sai sót.
- Đặt nhắc nhở trên Google Calendar cho thời hạn nộp thuế.
Chiến lược dài hạn:
- Tự động hóa: Sử dụng MISA hoặc Fast tích hợp với eTax và sàn TMĐT.
- Đào tạo: Tổ chức khóa đào tạo về thuế kinh doanh online, giảm 50% sai sót.
- Hợp tác chuyên gia: Thuê dịch vụ từ Kế toán Dego để xử lý hồ sơ phức tạp.

Ví dụ, doanh nghiệp tổ chức khóa đào tạo về thuế, giảm 60% sai sót và tiết kiệm 15 triệu đồng chi phí phạt trong năm 2025.

IV. Các câu hỏi thường gặp (FAQs)

1. Kinh doanh online dưới 100 triệu đồng/năm có phải nộp thuế không?

Không, được miễn thuế GTGT và TNCN theo Thông tư 40/2021/TT-BTC.

2. Sàn TMĐT khấu trừ thuế như thế nào?

Sàn khấu trừ thuế GTGT (1-5%) và TNCN (0,5-1,5%) dựa trên doanh thu, nộp thay cho cơ quan thuế.

3. Làm sao để kê khai thuế kinh doanh online chính xác?

Sử dụng eTax, kiểm tra doanh thu từ sàn TMĐT, và áp dụng phần mềm kế toán như MISA.

V. Kết luận

Kê khai thuế kinh doanh online đúng cách giúp cá nhân/doanh nghiệp tuân thủ pháp luật, minh bạch tài chính, và tối ưu chi phí. Kế toán Dego khuyến nghị sử dụng eTax, đối chiếu doanh thu cẩn thận, và tận dụng quy định giảm thuế. Hãy khám phá thêm để nhận tư vấn chuyên sâu.

Xem thêm tại Website Kế toán Dego

Kiến thức kế toán, Kiến thức