Thuế nhập khẩu – Bạn đang bối rối về thuế nhập khẩu và cách áp dụng trong năm 2025? Thuế nhập khẩu là khoản thuế gián thu đánh vào hàng hóa nhập khẩu vào Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong thương mại quốc tế. Bài viết này Kế toán Dego giải thích thuế nhập khẩu là gì, quy định pháp luật, cách tính thuế, và mức thuế suất mới nhất theo Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu 2016 và Nghị định 73/2024/NĐ-CP. Đọc ngay để tối ưu chi phí và tuân thủ pháp luật!
Table of Contents
I. Thuế nhập khẩu là gì?
Thuế nhập khẩu là một loại thuế gián thu, đánh vào hàng hóa có nguồn gốc từ nước ngoài nhập khẩu vào Việt Nam, được quy định tại Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu 2016 (Luật số 107/2016/QH13). Thuế này do cơ quan hải quan thu, nhằm điều tiết thương mại quốc tế, bảo vệ sản xuất trong nước, và tăng thu ngân sách.
- Đặc điểm của thuế nhập khẩu:
- Là thuế gián thu, được tính vào giá bán hàng hóa nhập khẩu.
- Áp dụng cho hàng hóa qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam hoặc từ khu phi thuế quan vào nội địa.
- Thuế suất thay đổi theo từng mặt hàng, mã HS, và hiệp định thương mại (FTA).
- Đối tượng chịu thuế (Điều 2, Luật 107/2016/QH13):
- Hàng hóa nhập khẩu qua cửa khẩu, biên giới Việt Nam.
- Hàng nhập từ khu phi thuế nhập khẩu vào thị trường nội địa.
- Hàng hóa nhập khẩu tại chỗ của doanh nghiệp có quyền nhập khẩu.
- Người nộp thuế (Điều 3, Luật 107/2016/QH13):
- Chủ hàng hóa nhập khẩu (doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân).
- Đại lý hải quan được ủy quyền nộp thuế.
- Ngân hàng, tổ chức tín dụng nộp thay thuế theo quy định.
- Mục đích:
- Tăng thu ngân sách nhà nước.
- Bảo vệ ngành sản xuất trong nước trước cạnh tranh quốc tế.
- Điều tiết nhập khẩu, giảm thâm hụt cán cân thương mại.
- Thúc đẩy thực thi hiệp định thương mại tự do (FTA).
II. Quy định pháp luật về thuế nhập khẩu năm 2025
Quy định về thuế nhập khẩu năm 2025 được quy định tại Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu 2016, Nghị định 26/2023/NĐ-CP, Nghị định 73/2024/NĐ-CP, và Thông tư 31/2022/TT-BTC. Các văn bản này xác định đối tượng chịu thuế, căn cứ tính thuế, và các ưu đãi thuế, đảm bảo tuân thủ và minh bạch.
- Căn cứ tính thuế (Điều 5, Nghị định 26/2023/NĐ-CP):
- Trị giá tính thuế: Giá CIF (giá thực tế trả đến cửa khẩu nhập đầu tiên), xác định theo hợp đồng hoặc biểu giá Chính phủ nếu giá khai báo quá thấp.
- Thuế suất: Tỷ lệ % (ad valorem), mức tuyệt đối ($/đơn vị), hoặc hỗn hợp, phụ thuộc mã HS và hiệp định thương mại.
- Số lượng hàng hóa: Ghi trong tờ khai hải quan, kiểm tra thực tế tại cửa khẩu.
- Thời điểm tính thuế (Điều 6, Luật 107/2016/QH13):
- Trước ngày hàng đến cửa khẩu hoặc trong 30 ngày kể từ ngày đến cửa khẩu.
- Thời điểm đăng ký tờ khai hải quan là mốc tính thuế.
- Thời hạn nộp thuế (Điều 7, Nghị định 134/2016/NĐ-CP):
- Trước khi thông quan hàng hóa, trừ trường hợp được ân hạn hoặc bảo lãnh.
- Ân hạn tối đa 30 ngày đối với hàng hóa có bảo lãnh ngân hàng.
- Miễn, giảm thuế (Điều 16, Luật 107/2016/QH13):
- Miễn thuế: Tài sản di chuyển, quà tặng, hàng gia công xuất khẩu, nguyên liệu sản xuất công nghệ thông tin.
- Giảm thuế: Theo Nghị định 44/2023/NĐ-CP và Nghị quyết 101/2023/QH15 cho một số mặt hàng ưu tiên.
- Hoàn thuế: Nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất hàng xuất khẩu (Công văn 5262/TCT-CS, 2024).
- Thuế bổ sung (Điều 14, Nghị định 134/2016/NĐ-CP):
- Thuế chống bán phá giá: Áp dụng khi hàng nhập khẩu gây thiệt hại cho sản xuất trong nước.
- Thuế chống trợ cấp: Đối với hàng hóa được trợ cấp từ nước xuất khẩu.
- Thuế tự vệ: Khi nhập khẩu quá mức, đe dọa ngành sản xuất nội địa.
III. Cách tính thuế nhập khẩu năm 2025
Cách tính thuế nhập khẩu năm 2025 dựa trên Nghị định 26/2023/NĐ-CP và Thông tư 31/2022/TT-BTC, sử dụng công thức: Thuế nhập khẩu = Trị giá tính thuế × Thuế suất. Quy trình tính thuế đòi hỏi độ chính xác để đảm bảo tuân thủ pháp luật và tối ưu chi phí cho doanh nghiệp.
- Quy trình tính thuế nhập khẩu:
- Xác định trị giá tính thuế: Giá CIF (giá hàng, cước vận chuyển, bảo hiểm) đến cửa khẩu nhập đầu tiên, quy đổi sang VND theo tỷ giá hải quan.
- Tra mã HS: Xác định mã HS của hàng hóa theo Thông tư 31/2022/TT-BTC để áp dụng thuế suất đúng.
- Áp dụng thuế suất: Lựa chọn thuế suất thông thường, ưu đãi (MFN), hoặc ưu đãi đặc biệt (FTA) dựa trên xuất xứ hàng hóa.
- Tính thuế nhập khẩu: Nhân trị giá tính thuế với thuế suất tương ứng.
- Tính thuế GTGT (nếu có): Thuế GTGT = (Trị giá tính thuế + Thuế nhập khẩu) × Thuế suất GTGT (5%, 8%, 10%).
- Phương pháp tính thuế (Nghị định 26/2023/NĐ-CP):
- Thuế suất tỷ lệ %: Ví dụ, 10% giá CIF (thuế quan ad valorem).
- Thuế suất tuyệt đối: Ví dụ, $5/tấn hàng hóa (thuế quan theo trọng lượng).
- Thuế suất hỗn hợp: Kết hợp tỷ lệ % và mức tuyệt đối, lấy giá trị cao hơn.
- Thuế suất áp dụng (Nghị định 73/2024/NĐ-CP):
- Thuế suất thông thường: Áp dụng cho hàng hóa không thuộc diện ưu đãi.
- Thuế suất ưu đãi (MFN): Dành cho 180 quốc gia có quan hệ tối huệ quốc với Việt Nam.
- Thuế suất ưu đãi đặc biệt: Áp dụng theo 19 hiệp định FTA (ACFTA, EVFTA, CPTPP, RCEP, VIFTA, v.v.).
- Lưu ý khi tính thuế:
- Kiểm tra kỹ mã HS để tránh sai thuế suất, dẫn đến phạt hành chính.
- Lưu trữ chứng từ (hợp đồng, hóa đơn, C/O) để đối chiếu khi thanh tra.
- Sử dụng phần mềm hải quan (eCustoms, VNACCS) để tự động hóa tính toán.
- Lợi ích của tư vấn thuế:
- Hỗ trợ tra mã HS, xác định thuế suất chính xác.
- Tối ưu chi phí bằng cách tận dụng thuế suất ưu đãi FTA.
- Giảm rủi ro vi phạm pháp luật hải quan.
IV. Mức thuế nhập khẩu mới nhất năm 2025
Mức thuế nhập khẩu năm 2025 được cập nhật tại Nghị định 73/2024/NĐ-CP (hiệu lực từ 31/3/2025) và Nghị định 144/2024/NĐ-CP, bổ sung 27 biểu thuế xuất nhập khẩu theo Thông tư 31/2022/TT-BTC. Các mức thuế suất có nhiều điều chỉnh, đặc biệt cho ô tô, thực phẩm, và gỗ.
- Mức thuế suất nổi bật (Nghị định 73/2024/NĐ-CP):
- Ô tô: Giảm từ 64% xuống 50% (mã HS 8703.23.63, 8703.23.57), từ 45% xuống 32% (mã HS 8703.24.51).
- Thực phẩm: Đùi gà đông lạnh giảm từ 20% xuống 15%; hạt dẻ cười, hạnh nhân, táo, cherry, nho khô giảm từ 8-15% xuống 5%.
- Nông sản: Ngô hạt, khô dầu đậu tương giảm từ 1-2% xuống 0%.
- Gỗ và sản phẩm gỗ: Nhóm 44.21 (mắc áo, quan tài), nhóm 94.01, 94.03 (nội thất gỗ) giảm từ 20-25% xuống 0%.
- Nhiên liệu: Ethanol giảm từ 10% xuống 5%; khí LNG giảm từ 5% xuống 2%.
- Biểu thuế ưu đãi đặc biệt (Nghị định 144/2024/NĐ-CP):
- 19 biểu thuế FTA: ACFTA, ATIGA, EVFTA, CPTPP, RCEP, VIFTA (Việt Nam – Israel, mới từ 2024-2027).
- Yêu cầu giấy chứng nhận xuất xứ (C/O) để hưởng thuế suất 0-5% cho nhiều mặt hàng.
- Chính sách miễn, giảm thuế (Nghị định 44/2023/NĐ-CP):
- Miễn thuế cho nguyên liệu sản xuất công nghệ thông tin, y tế, phần mềm.
- Giảm thuế cho hàng hóa nhập khẩu phục vụ nông nghiệp, xuất khẩu.
- Hoàn thuế cho nguyên liệu nhập sản xuất hàng xuất khẩu (Công văn 5262/TCT-CS).
- Lưu ý quan trọng:
- Doanh nghiệp cần tra mã HS chính xác trong biểu thuế 2025 (file Excel từ Tổng cục Hải quan).
- Cập nhật thường xuyên các nghị định mới (73/2024, 144/2024) để tránh vi phạm.
- Sử dụng dịch vụ tư vấn để tận dụng ưu đãi thuế và đơn giản hóa thủ tục hải quan.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
- Thuế nhập khẩu áp dụng cho những hàng hóa nào?
Thuế nhập khẩu áp dụng cho hàng hóa qua cửa khẩu Việt Nam, từ khu phi thuế quan vào nội địa, hoặc hàng nhập khẩu tại chỗ, theo Luật 107/2016/QH13. Một số hàng hóa được miễn thuế như nguyên liệu sản xuất xuất khẩu. Tư vấn hải quan giúp xác định đúng đối tượng chịu thuế. - Làm sao để tính thuế nhập khẩu chính xác năm 2025?
Tính thuế nhập khẩu bằng cách nhân giá CIF với thuế suất (thông thường, MFN, hoặc FTA), theo Nghị định 26/2023/NĐ-CP. Tra mã HS đúng và sử dụng phần mềm hải quan (VNACCS) giúp tránh sai sót. Dịch vụ tư vấn hỗ trợ tính toán chính xác, tối ưu chi phí. - Mức thuế nhập khẩu 2025 có gì mới?
Năm 2025, thuế nhập khẩu ô tô giảm xuống 50%, thực phẩm (đùi gà, táo, cherry) giảm xuống 5-15%, gỗ giảm xuống 0%, theo Nghị định 73/2024/NĐ-CP. Biểu thuế ưu đãi FTA (EVFTA, RCEP) cũng được mở rộng. Liên hệ chuyên gia để cập nhật chi tiết.
Kết luận
Thuế nhập khẩu là công cụ quan trọng điều tiết thương mại và bảo vệ sản xuất trong nước, theo Luật 107/2016/QH13. Với các cập nhật mới năm 2025 từ Nghị định 73/2024/NĐ-CP, doanh nghiệp cần nắm rõ cách tính và mức thuế suất để tối ưu chi phí. Dịch vụ tư vấn hải quan giúp tra mã HS, tận dụng ưu đãi FTA, và đảm bảo tuân thủ pháp luật. Đừng để sai sót thuế ảnh hưởng kinh doanh! Liên hệ ngay chuyên gia để quản lý thuế nhập khẩu hiệu quả.
Xem thêm nhiều hơn tại Website Kế toán Dego
